SINOM
Sinom
iku ateges enom, taruna, srinata, roning kamal, pangrawit, weni, logondhang, lan
sapituture. Sinom duwe karep pucuke godhong kang esih kecut. Anggitane Kanjeng
Sunan Giri Kedaton. Iki cocok kanggo pambuka crita nanging uga kudu nulad papan
panggonan. Sinom iku uga salah sawijining sekar macapat kang biasane manggoni
urutan ke 3 ing macapat.
PATOKAN TEMBANG SINOM
SINOM
|
||
Guru Wilangan
|
Guru Lagu
|
Guru Gatra
|
8
|
a
|
9
|
8
|
i
|
|
8
|
a
|
|
8
|
i
|
|
7
|
i
|
|
8
|
u
|
|
8
|
a
|
|
9
|
i
|
|
12
|
a
|
TULADHA TEMBANG SINOM
_KARYENAK TYASSING SESAMA_
5 6 6 6 6 6 6 6
Nu- lad- a la- ku- u- ta- ma
5 6 6 4 5 6 65 5
Tu- mrap- e wong ta- nah Ja- wi
5 6 6 6 5 3 3 21
Wong a- gung ing Ngek- si- gan- da
1 2 3 2 1 6 5 6
Pa- nem- bah- an Se- na- pa- ti
1 2 2 2 2 1 23
Ka- pa- ti a mar- su- di
1 1 1 2 1 6 1 2
Su- da- ning ha- wa lan- nep- su
6 1 1 1 1 1 1
Pi- ne- su ta- pa bra- ta
1 2 3 2 1 6 5 6
Ta- na- pi ing si- yang ra- tri
6 1 2 3 2 2 2 2 3 21
6 12
A-
me- ma- ngun kar- ye- nak
tyas- ing
sa- sa- ma
TEGESE SEKAR MACAPAT SINOM TENG NGINGGIL
Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik
Kanggo masyarakat tanah jawa
Tiyang ageng saking ngeksiganda (Mataram)
Panembahan Senopati
Tekun banget/ngudi kawruh/ilmu
Ngurangi hawa nafsu
Nganggo dalan prihatin (bertapa)
Uga awan wengi
Gawea laku/karya sing digawe tentreme atine sesama (tresnane marang
wong liya)
WATEKE TEMBANG SINOM
Wateka tembanng sinom
yaiku :
vCanthas
vTrengginas
vLincah
vGrapyak
vTresna
Asih
Cocok kanggo bab-bab kang sarwa lincah, nggambarake sipat kang
cukat trengginas, lan sapituture
Makna Tembang Sinom
Sinom iku maksude enom. Tembang iki
nggambarake wayah enom, wateke golek pangelembana utawa grapyak, luwes, gampang
srawung. Pancen nom-noman biyasane seneng sesabungan/kekancan, pinter ngomong
utawa srawung kang golek kanca/kadang lan narik kawigaten liyan. Nglambangake
wayah esih jejaka/prawan.
Secara garis besar, sekar macapat sinom iku
nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang esih enom. Kaya dene bocah cilik
kang lagi ngerti ndonya.
WEDHATAMA
Wos kang kamot ing tembang sinom (wedhatama)
antarane :
1)Serat Wedhatama aweh
pengelembana marang awongan kang seneng ing sikep luruh (wus sengsem reh
ngasamun), asipat aweh pangapura lan sabar,
2)Serat Wedhatama uga
nengenake kadiwasaning akal, pikiran, rasionalitas, utawa intelektual,
3)Babagan karakter lan
perilaku kang becik (laku utama), Serat Wedhatama menehi tuladha Panembahan
Senopati,
4)Serat Wedhatama
ngajarake babagan telung nilai kang bisa ngangkat drajate manungsa, yaiku
pangkat, bandha, lan kapinteran (wirya harta tri winasis),
5)Serat wedhatama
ngajarake telung perkara kang dadi cagaking panguripan , yaiku lila yen
kelangan, sabar nalika entuk pacoban, lan nrima ing pandum pasrah sumarah mring
Gusti,
6)Serat Wedhatama ngedohi
sipat angkara murka, yaiku nesu kang tanpa alesan (kareme anguwus-uwus, uwose
tan ana, mung janjine muring-muring), nutupi kaluputane dhewe.
dudutan
Manungsa kang luhur bebudine iku seneng mapan ing papan sepi (tuman-tumanem ing sepi), reresik jiwa (masah-amemasuh budi), nanging tansah nglakoni kewajibane, asipatruruh, lan gawe seneng atining liyan.
(video tembang sinom)